شیوا گنجی
روزنامه نگار و فعال حقوق زنان
کابوسی بی پایان به نام ختنه در قرن۲۱!!!
ختنه وقتی این کلمه رو میشنویم به یک باره بعضی ها یاد دوران کودکی خود می افتند که متاسفانه این جنایت بزرگ در حقشون صورت گرفته ختنه جنایتی ست که در حق زنان و دختران زیادی روا داشته شده است که این کار احساسات روحی و جسمی زیان باری را برای زنان و دختران متاسفانه در بر دارد، سالیان درازی است که جوامع حقوق بشری نیز در این مورد کنگرها، جلسات، آموزش ها و … را برگزار کرده اما در مناطق دور افتاده و سنتی ایران و خیلی از کشورهای دیگر که جزء کشورهای جهان سومی می باشد زنان و دختران با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند و نتواسته اند راهی برای جلوگیری از این جنایت بر علیه زنان را پیدا کنند شاید برای ما نیز این مشکل پیش آمده و الان نیز در این دوران از سن خود نیز این خلاء را در روح و روان خود احساس کنیم. اما ما مقصر نبوده و نیستیم بلکه شرع و سنتی که بر سر جامعه و بزرگسالان ما حاکم بوده باعث شده که این جنایت هم بر سر ما اجرا شود.
ختنه دختران چیست؟و به چه دلیلی این جنایت را بر سر زنان و دختران ما انجام می دهند؟
ختنه در واقع قطع ناحیهای از آلت تناسلی زن به نام کلیتوریس است که با قطع آن حس زنانگى در آنها از بین رفته و زن تا پایان عمر از دریافت لذت جنسی محروم خواهد ماند. ختنه زنان در سهشکل متفاوت صورت میگیرد:
حالت اول منحصر به بریدن کلیتوریس میشود. در نوع دیگر آن علاوه بر کلیتوریس، کلبان یا لبهای کوچک اندام جنسی (Labia Minor) نیز بریده میشوند.
بدترین شکل ختنه زنان نوع سوم آن است. در این مدل کلیتوریس و کلبان یا لبهای کوچک هردو بریده شده و با بههمآوردن ملبان یا لبهای بزرگ (Labia Major) آنها را میدوزند. سپس بر روی آن سوراخهای کوچکی در نزدیکی مجرای ادرار و دهانهی رحم ایجاد میکنند. این روش که دردآمیزترین و خطرناکترین شکل ختنه به حساب میآید، در آفریقا بهشدت رواج دارد و معروف به ختنه فرعونی است. در این حالت محلدوخته شده هنگام وضعحمل باز میشود و پس از زایمان آنرا مجدداً میدوزند. با توجه به رقم بالای زاد و ولد در آفریقا، این عمل فرعونی برای زنان در حقیقت یک شکنجه است. همچنین شب ازدواج ، که برای این زنان اولین تماس جنسی محسوب میشود، خشونتآمیز و توام با رنج و شکنجه است.
از هر ده مورد ختنه زنان و دختران، یک مورد یا بلافاصله میمیرد و یا بعدها بر اثر عفونت ناشی از آن جان خود را از دست میدهد.
ختنه زنان در ایران
گزارشهای مربوط به ختنه دختران در ایران، از جنوب و غرب کشور میرسند. مثله کردن اندام جنسی دختران به نام ختنه، در استانهای خوزستان، لرستان و بیش از همه کردستان معمول است. هرمزگان و بنادر گنگ و جاسک از جمله شهرهای جنوبی ایران هستند که در آنها ختنه دختران یک رسم است. گفته میشود این رسم در مناطق جنوبی ایران از طریق رفت و آمد دریایی به هند و سومالی وارد کشور شده است.
در غرب ایران، ختنه زنان در آذربایجان، اورامانات، بانه، نوسود، پاوه، پیرانشهر و حتی اطراف ارومیه در موارد متعدد به چشم میخورد.
آمار یونیسف و سازمان بهداشت جهانی:
طبق آمارهاى یونیسف و سازمان بهداشت جهانى سالانه حداقل ٣ میلیون زن و دختر بچه در سنین نوزاد تا ١۵ سالگى در خاورمیانه و کشورهاى آفریقایى ختنه شده اند. سن متوسط دختران ختنه شده بین ۴ تا ١٢ سال است. سازمان بهداشت جهانى مثله کردن تمام یا بخشى از اندام تناسلى بیرونى زنان یا هر نوع صدمه اى به ارگانهاى تناسلى زنان را چه بدلایل فرهنگى و چه به دلایل غیر پزشکى و غیر بهداشتى، ختنه تعریف کرده است.
طبق برآورد سازمان ملل این عمل بر روز صد و سی میلیون زن و دختر انجام شده است. دست کم هر سال دو میلیون دختر در معرض خطر قربانی شدن قرار دارند. یعنی روزی شش هزار دختر. این کار معمولأ در شرایط کاملأ ابتدایی به وسیله قابله یا زنی دهاتی انجام می شود. از هیچ داروی بیهوشی ای استفاده نمی شود. دختران را با هر ابزاری که در دسترس باشد، می برند: تیغ ریش تراشی، چاقو، شیشه شکسته، سنگ نوک تیز و در بعضی مناطق با دندان. مراحل عمل از نظر خشونت، بر حسب موقعیت جغرافیایی و روال فرهنگی نوسان پیدا می کند. کم ترین صدمه این است که لبه کلیتوریس بریده می شود تا تمام عمر مانع لذت بردن از عمل جنسی شود. انتخابی دیگر این طیف، ختنه عمیق است که روی هشتاد درصد دختران در سومالی انجام می شود و عواض آنی ختنه عمیق شوک، آسیب مجرای ادرار یا مدفوع، زخم، بیماری کزاز، عفونت های مثانه ایی، عفونت خونی، ایدز، یرقان و… است. از عوارض بلند مدت آن: عفونت مزمن یا متناوب مجرای ادرار و لگن که می تواند به نازایی، تشکیل کیست و دمل در ناحیه مجرای زنانه منجر شود، برآمدگی دردناک در مسیر اعصاب، دشواری فزاینده تخله ادرار، قطع قاعدگی، جمع شدن خون قاعدگی در شکم، سرد مزاجی، افسردگی و مر گ.
ختنه زنان ازدیدگاه دین
ختنه از دیدگاه اسلام برای زنان نه تنها برای کاهش شهوت نیست، بلکه برای بهتر شدن رابطه جنسی است که در نتیجه آن هم مرد و هم خود زن لذت میبرند. روایات در این مسئله متفاوت است که در مقام جمع آنها میتوان حکم به استحباب نمود. اما این استحباب به مانند بسیاری از احکام مستحبه دیگر نیست، بلکه تنها رجحانی برای آن وجود دارد و هیچ تأکید خاصی بر آن نیست؛ لذا در جامعه اسلامی، اثری از ختنه زنان به عنوان یک عمل دینی، مشاهده نمیشود. تنها در زمان گذشته به جهت مصالحی انجام میشده و اسلام نیز زیاد بر آن تأیید نکرده است.اما در حکومت اسلامی ایران این جنایت را حرام نمی دانند.
در بعضی از مناطق ایران این امر بحدی الزام و مهم می باشد که زنان را موجوداتی شهوت ران می پندارند ومی گویند فقط با عمل ختنه می توان شهوت را از آنها دور ساخت. زنان ختنه نشده در این منطقه موجوداتی ناپاک و پلید متصور می شوند.
شیوا گنجی
روزنامه نگار و فعال حقوق زنان